Thể loại Tuồng hài (Tuồng đồ)

Tuồng đồ là một thể loại Tuồng dân gian, có ngôn ngữ mộc mạc, ít khoa trương cách điệu. Gần gũi với cuộc sống dung dị đời thường của nhân dân lao động. Lấy tiếng cười để châm biếm, phản ánh những mặt trái của xã hội thời phong kiến. Là thể loại tuồng phát huy cao độ khả năng ứng diễn của diễn viên. Lối diễn không bị gò bó vào các nguyên tắc như tuồng cổ. Chính vì lẽ đó mà phục trang, hóa trang, đạo cụ không phức tạp như tuồng cổ, mà nó được mô phỏng như trang phục và đồ dùng trong sinh hoạt của thời kỳ phong kiến như:

Áo the, khăn xếp, áo dài, quần áo nông dân

Quạt xếp, nón, guốc mộc…

Hóa trang mặt đẹp, hoặc cách điệu gian xảo, mù lòa, bớt, sẹo….

Vẽ râu theo cá tính nhân vật : bần tiện, gian xảo, hám gái…

Tuồng Hài (hay còn gọi là Tuồng Đồ) là một nhánh đặc biệt trong nghệ thuật Tuồng truyền thống Việt Nam, chuyên khai thác các tình huống trào phúng, hài hước để châm biếm xã hội, mang lại tiếng cười cho khán giả.

Đặc điểm của Tuồng Hài

Nội dung

Thường xoay quanh các nhân vật bình dân như nông dân, thầy lang, quan lại tham lam, kẻ ngốc nghếch hoặc gian xảo. Tình huống trớ trêu, bất ngờ, có thể mang yếu tố châm biếm sâu cay về xã hội phong kiến, quan liêu, lòng tham con người. Tuồng hài không chỉ là một loại hình sân khấu mà còn là cách người xưa dùng nghệ thuật để phản ánh cuộc sống.

Nhân vật và cách diễn

Nhân vật thường được phóng đại tính cách để tạo hiệu ứng hài. Diễn xuất cường điệu, kết hợp động tác hình thể và lời thoại sắc sảo, đôi khi pha trộn ngôn ngữ đời thường.

Âm nhạc & Trang phục

Âm nhạc vui tươi, tiết tấu nhanh, có thể biến tấu sáng tạo. Trang phục và hóa trang có phần phóng đại, đôi khi mang màu sắc lố bịch để tăng tính hài hước

Một số vở Tuồng Hài nổi bật

“Phương Thuốc Thần Kỳ” – Châm biếm lòng tham và sự cả tin của con người.

“Mẹ Đốp” – Nhân vật Mẹ Đốp nổi tiếng với những lời lẽ sắc bén, châm biếm quan lại tham nhũng.

“Trạng Quỳnh” – Tái hiện các giai thoại hài hước về Trạng Quỳnh, người nổi tiếng với trí thông minh và cách đối đáp hài hước.

Ý nghĩa của Tuồng Hài

✔ Giải trí, mang lại tiếng cười sảng khoái.

✔ Châm biếm, phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.

✔ Gìn giữ và phát huy giá trị của nghệ thuật truyền thống.